Zeren Göktan
  • Home
  • Works
    • Photography
    • Video
    • Installation
    • Project
  • Exhibitions
    • Current Exhibitions
    • Solo Exhibitions
    • Group Exhibitions
    • Projects / Collaborations
  • CV
    • Bio
    • Solo Exhibitions
    • Group Exhibitions
    • Education
    • Catalogues
    • Artist Talks, Lectures, Residencies
  • Publications
  • Press
    • Selected Press
    • Video
    • Interviews
    • Reviews
    • Artist Talks
    • Panels
  • Latest News
  • Contact
  • Menu Menu
PreviousNext
123456

0536 075 56 83

Eng

KRANK Art Gallery hosts Irmak Canevi and Zeren Göktan’s collaborative exhibition, titled “0 536 075 56 83”. Through a self-initiated process the exhibition locates, makes a title from and transforms a telephone number among the many that we come across within the fabric of the city, into a work of art. The number that gives the project its name also operates as a portal opening on to the sound installation* that is the only artwork on which the two artists have collaborated.

In the background we can see the remains from a demolition. Perhaps the houses that were erected overnight were destroyed again in just one night. There is a truck full of goods and chattels; it’s parked, its door is open and there is a plastic chair in front of it… Written on the wall next to this junk removers’ truck that hauls all the adventures of the visible and its perception through preserving a difference that cannot be counteracted or suppressed, is a phone number: “0 536 075 56 83”.

Utilising the city in which they live as the space of their artwork and its every detail as their material, the artists prefer to gaze at the city from a quiet place where they have muted its sounds. Children in Zeren Göktan’s photographs and the installations made using coffee cups by Irmak Canevi make room for themselves at the periphery of the big city that keeps bustling not too far away, while also providing us with clues as to where they originally come from. When the viewer dials the number that is also the title of the show he starts to hear the old sounds of this new fictitious world.

The inspiration behind Irmak Canevi’s title for his installation “Caffeine Makes For Busy Bees / Arılar da Kafein Sever” is a study where it was found that bees too can not start their day without caffeine. Its source of material is found in the coffee cups he drinks his coffee from, every morning before starting work at his studio. The emptied paper cups are cut and filled with concrete and wax, and transformed. The coffee cup is no longer an object that we can use, but rather an object of Canevi’s work of art that provides us with the conditions of making use of the parody of that work. Exploiting a ready-made functional object of the present-day consumer society, Canevi puts this object through a process of deconstruction. While Marcel Duchamp, one of the masters of modernism, entrusts the deconstruction of such a ready-made object to the viewer, Canevi performs this act himself as part of his practice of art, and thus, through a series of contrivances, consumption is transformed into production; garbage into still life, and as such into a work of art.

In his series “Masters at Work / Usta İşi” Canevi reconsiders the details of the street that he has recorded. The artist makes a model from the photographs of the nexuses of the city that could be described as ‘haphazard’ or ‘flawed’, through making use of unusual compounds of materials. He challenges the viewer by overlapping art and an image that should not belong in the realm of aesthetics. Each meticulously showcased ‘lyrical praise’ constitutes one part of a new whole. Adopting the dreams of a disheartened city planner, the artist proposes a different narrative of transformation and regeneration.

In her photograph series titled “Arka Bahçe / Backyard”, Zeren Göktan takes inspiration from a backyard that everyone has had in their lives where the belongings that we part with are disposed of and forgotten. While we have created countless games in these gardens where our first experiences of our encounters with the outside world took place in our childhoods, having discovered the faculty of imagination the human being yearns for this world of playfulness that one strives to keep alive in their memories as years go by. In her photographs, the artist makes a present of her dreams to the children she has posed in places that seem inaccessible or even dangerous to approach. Looking from a high vantage point everything has become smaller and the realm has broadened because of the child’s point of view. Because the World is transformed into a toy when viewed from high above. Rather than digging deep like Alice in Lewis Carroll’s “Alice in Wonderland”, Göktan’s children are out to explore the surface. The subject has abandoned the perspective made available to her. Now everything that is visible, that is, all information available, is right in front of her eyes. The games they create are games without set rules, like those of Alice, with no clear winners and losers. The whole atmosphere makes us witness the moment when the minor game of the human being and a major game coincide, when the human game and the divine game intertwine.

In “0 536 075 56 83” exhibition, KRANK Art Gallery invites the spectator to the magical world of games that Canevi and Göktan have created in silent gardens that they have dreamt of, like children challenging the world of adults that becomes smaller and smaller as one ascends. This game that exists only in the mind and culminates in nothing other than a work of art, also renders thought and art into a reality and causes them to induce a perturbation in the reality of the world.

*We thanks Benjamin Fenton for sound editing.

Irmak Canevi

The materials used in Irmak Canevi’s work are, in his own words, “as unimportant as the artist.” On the other hand, what is important is the process of giving them form. Rendering materials to be ordinary in this way means everything can be used in the artistic practice. From this aspect, in the works of the artist we can read a “lyrical praise” about the way things come together. How and where one element is combined with another is an act that consolidates the holistic evaluation of this montage. This way of balancing the means and ends places an emphasis on the process and the craft, as opposed to the result –the work of art as the final product–and presents the work almost as a political stance.

Zeren Göktan

Pursuing the possibility of a new and fictional language in her works, Zeren Göktan also evaluates the codes of the society and the culture in which she lives in her artistic practice. The point of view that she employs in her projects, which have a fictional and sometimes even a spontaneous tone, aims to make visible the conditions in which an individual lives, as well as their problems and sensibilities concerning their era. Göktan’s subjects, in terms of the narrative she delves into, and the scene compositions, gestures and mimics, which she attends to in the finest detail, all originate from the meticulous and scrutinizing component of her identity as an artist. Through her works she offers an intimate landscape for the spectator to gaze at, without the use of a didactic or clichéd language, and gracefully looking out on to challenging issues.

Tr

 “0 536 075 56 83” 

KRANK Art Gallery, Irmak Canevi ve Zeren Göktan’ın “0 536 075 56 83” adlı ortak sergisine ev sahipliği yapıyor. Sergi şehir dokusunda çokça karşılaştığımız telefon numaralarından birini kendi içinde gelişen bir süreçle buluyor, isimleştiriyor ve dönüştürerek yeni bir eser haline getiriyor. Projeye adını veren bu numara aynı zamanda iki sanatçının işbirliği yaptığı tek iş olan ses enstalasyonuna* açılan bir portal niteliğinde.

Arka planda bir yıkım görülüyor. Belki bir gecede konan evler yine bir gecede yıkılmış. Eşya dolu bir kamyon var; park etmiş, kapısı açık ve önünde plastik bir sandalye… Karşı konulamayan, baskı uygulanamayan bir farklılığı koruyarak görünenin ve onun algısının tüm maceralarını taşıyan bu hurdacı kamyonunun yanındaki duvara bir de telefon numarası yazılmış: “0 536 075 56 83”.

Eserlerinde mekan olarak yaşadıkları şehri ve malzeme olarak ona ait her türlü detayı kullanan iki sanatçı, bu ortak sergide şehre sesini kıstıkları sakin bir yerden bakmayı tercih ediyorlar. Zeren Göktan’ın fotoğraflarındaki çocuklar ve Irmak Canevi’nin kahve bardaklarından yaptığı enstalasyonlar, az ötede devinen o büyük şehrin kıyısında kendilerine yer açarken aslen nereli olduklarına dair bir de ipucu veriyor. İzleyici, aynı zamanda serginin ismi olan numarayı tuşladığında, kurgulanan bu yeni dünyanın eski sesini duymaya başlıyor.

Irmak Canevi’nin “Arılar da Kafein Sever” adlı yerleştirmesi ilhamını sanatçının “Yapılan bir araştırmaya göre arılar bile güne kafeinsiz başlayamıyor.” anekdotundan alır. Malzeme olarak kaynağını ise sanatçının her sabah atölyesinde çalışmaya başlamadan tükettiği kahve bardaklarında bulur. İçleri boşalan kağıt bardaklar kesilerek, beton ve balmumu ile kaplanarak farklılaştırılır. Kahve bardağı artık bizim özgürce kullanabileceğimiz bir nesne olmaktan çok bize Canevi’nin yapıtını, o sanat yapıtının parodisini kullanabilme koşullarını sunan bir nesneye dönüşmüştür. Günümüz tüketim toplumunun hazır yapım işlevsel bir nesnesini ele alan Canevi, dekonstrüksiyon eylemiyle nesneyi yapı bozumuna uğratır. Modernizmin ustalarından Marcel Duchamp ele aldığı böyle bir hazır nesnenin dekonstrüksiyonunu izleyiciye bırakırken, Canevi bu eylemi sanat pratiği olarak bizzat kendisi gerçekleştirir ve böylece bir seri oyunla tüketim, üretime; çöp, natürmorta, yani sanat eserine dönüşür.

“Usta İşi” adlı serisinde ise Canevi kaydettiği sokak detaylarını yeniden ele alır. Sanatçı şehrin ‘gelişigüzel’, ‘kusurlu’ olarak tarif edilebilecek eklem yerlerinin fotoğraflarını alışılmadık malzeme bileşikleriyle maketleştirir. Asla estetik alanda yer alamayacak bir imge ile sanatın örtüştürülmesi eylemiyle karşı karşıya bırakır izleyiciyi. Özenle camekanlanan her bir ‘güzelleme’ yeni bir bütünün parçasını oluşturur. Yılgın bir şehir planlamacısının hayallerine sahip çıkan sanatçı farklı bir dönüşüm hikayesi önermektedir.

Zeren Göktan “Arka Bahçe” isimli fotoğraf serisinde herkesin yaşamında terkedilen eşyaların atılıp unutulduğu bir arka bahçeden ilham alır. Daha çocuk yaşta dış dünya ile ilk karşılaşmaların yaşandığı bu bahçelerde sonsuz sayıda oyun kurgularken, hayal gücünü keşfeden insan, yıllar geçtikçe anılarında yaşatmaya  çalıştığı bu oyunlu dünyaya özlem duyar.  Sanatçı fotoğraflarında, erişilmez, hatta erişilmesi tehlikeli gibi duran yerlerde poz verdirdiği çocuklara hayallerini hediye eder. Yüksekten bakıldığında her şey küçülmüş ve çocuğun bakış açısı dolayısıyla hakimiyet alanı genişlemiştir. Çünkü Dünya tepeden bakıldığında oyuncaklaşır. Göktan’ın çocukları Lewis Carroll’un “Alice Harikalar Diyarında”ki Alice’i gibi derinlere inmeyi bırakıp yüzeyin keşfine çıkmıştır. Özne kendisi için mümkün kılınan perspektifi terk etmiştir. Görünebilir her şey yani bütün olanaklı bilgi gözlerinin önündedir artık. Kurguladıkları oyunlar aynı Alice’inkiler gibi belli kuralları olmayan, kazanan ve kaybedenin açık olmadığı oyunlardır. Tüm bu atmosfer insanın minör oyunuyla, majör bir oyunun, insani oyunla tanrısal bir oyunun iç içe geçtiği ana tanıklık ettirir bizi.

KRANK Art Gallery “0 536 075 56 83” sergisiyle izleyiciyi, Canevi ve Göktan’ın, yetişkinlerin yükseldikçe ufalan dünyasına meydan okuyan çocuklar gibi, hayalini kurdukları sessiz bahçelerde kurguladıkları oyunların büyülü dünyasına davet ediyor. Yalnızca düşüncede varolan ve sanat yapıtından başka bir neticesi olmayan bu oyun, aynı zamanda düşüncenin ve sanatın gerçek olmasını ve bunların dünyanın gerçekliğini sarsmasını sağlıyor.

*Ses kurgusu için Benjamin Fenton’a teşekkür ederiz.

Irmak Canevi

Irmak Canevi’nin işlerinde kullanılan malzemeler kendi deyişiyle “en az sanatçı kadar önemsizdir”. Öte yandan önemli olan ise onları şekillendirme sürecidir. Malzemenin bu şekilde sıradanlaşması sanatsal pratik açısından her şeyin kullanılabileceği anlamına gelir. Bu yönüyle sanatçının eserlerinde, şeylerin bir araya geliş biçimine dair bir “güzelleme” okuruz. Bir öğenin diğeriyle nasıl ve nerede bir araya geleceği, bu montajın bütüncül olarak değerlendirilmesini pekiştiren bir eylemdir. Yöntem ve sonucun bu şekilde dengelenmesi, sonucun –nihai ürün olarak sanat yapıtının- karşısında süreci ve zanaatı vurgulayarak çalışmayı adeta politik bir duruş olarak sunar.

Zeren Göktan

 Çalışmalarında yeni ve kurgusal bir dilin olanaklarını arayan Zeren Göktan, yaşadığı toplum ve kültüre ait kodları da sanatsal pratiği içinde değerlendirir. Kurgusal hatta yer yer spontane bir ton taşıyabilen projelerindeki bakış açısı bireyin içinde yaşadığı koşullar kadar zamanına dair sorun ve duyarlılıklarını da görünür kılmayı amaçlar. Göktan’ın konu edindiği anlatıya yönelik öznesi ve tüm detaylarıyla yakından ilgilendiği sahne kurguları, jest ve mimikler, sanatçı kimliğindeki titiz ve araştırmacı bileşenden kaynaklanır. İşleri aracılığıyla izleyicinin bakışına, didaktik ve klişe bir dilin ötesinde, zorlu konulara zarafetle açılan samimi bir manzara sunar.

  • Krank Art Gallery
  • 24.11.2017 - 13.01.2018
  • "Bacyard" & "Home", Photography Series from Unexpected Movements

KRANK Art Gallery hosts Irmak Canevi and Zeren Göktan’s collaborative exhibition, titled “0 536 075 56 83”. Through a self-initiated process the exhibition locates, makes a title from and transforms a telephone number among the many that we come across within the fabric of the city, into a work of art. The number that gives the project its name also operates as a portal opening on to the sound installation that is the only artwork on which the two artists have collaborated.

Tr-"Dar Alanda Kısa Paslaşmalar", Fatoş Üstek, 2017

Dar Alanda Kısa Paslaşmalar

Irmak Canevi ve Zeren Göktan’ın iki kişilik sergisi, birbirine atıfta bulunma geleneğini cağırıştırıyor. Aşık atışması olarak bilinen ve genellikle şairlerin ve müzisyenlerin birbiri ile girdiği yaratıcı konuşma, Canevi ve Göktan için bir atışma ve rekabetten öteye geçiyor. Serginin kurulumu ve sergilenen işlerin niteliği göz önüne alındığında, iki sanatçı şehir ve ev kavramları üzerine birbiri ile ilişkili, fakat iki farklı yorumu biraraya getiriyor.

Canevi, şehrin dokusundan ve geleneklerinden ilham alarak ürettiği işlerinde, müdahale edimine başvururken; Göktan şehre dair kurgu ile karışık bir güzelleme dizisi üretiyor. Canevi’nin fiziksel müdahaleleri, Göktan’ın düş ile gerçek arası kompozisyonları ile tezat oluşturuyor. Bir sanatçı, şehri yeniden şehrin ürettiği atıklarla kurgularken, diğer sanatçı şehrin öznelerini beklenmedik olayların içerisinde gelisigüzelmişcesine kaydediyor. İki sanatçı da kullandıkları teknik birbirinden oldukça farklı olsa da, görüntü kavramını irdeliyor. Bir diğer deyişle, iki sanatçı da imgeler üreterek aidiyet, yüzey, temas kavramlarına kurgu ve gerçek ekseninden yaklaşıyor.

9 adet beton tabla, 9 adet ahşap ve mdf kaideden olusan Arılar Da Kafein Sever, 2017 işi, karışık teknik kullanılarak üretilmiş bir şehir peyzajı. Kağıt kahve bardaklarının beton ve balmumu ile degiştirilmiş formları, yeni dönem şehir mimarisine atıfta bulunuyor. Arılar da Kafein Sever, Canevi’nin kurgu şehrinin bir diyoramasını oluşturuyor. Tablalar’ın üzerindeki desenler, büyük bir şehrin ana caddelerini ve sokaklarını anımsatırken, dönüştürülmüş her kağıt bardak mimari yapıların yerine geçiyor. Canevi’nin kurguladığı şehir sadece yüzeyler ve formlardan oluşuyor, şehrin ikamet edenlerine dair hiç bir iz taşımıyor. Göktan’ın fotoğrafları ise, şehrin öznelerini direk ve dolaylı yollardan betimliyor. Arka Bahce, 2017 dizisi çocukları ve şehrin oyunla ilişkisini kadrajına alırken, Yuva dizisi şehirde barınan diğer canlıları ikametgahları ile portreliyor. Göktan’ın fotoğrafları kurgulanmış olmalarına rağmen anlık yakalanmış hissi veriyor. Sergiye ismini veren telefon numarası, 0 536 075 56 83 Göktan’ın Arka Bahce serisinden bir fotografda yer alıyor. İki sanatçı, bu numaradan ilham alarak, ortak ürettikleri ses işinde hayalini kurdukları şehrin beyaz gürültüsünü izleyici ile buluşturuyor.

Şehir ve ev kavramları, birbirinin içine geçmis, aynı gibi görünen iki farklı beden olarak tanımlanabilir. Bu iki bünye kendi içinde farklı kavram ve duyguları üretir. Şehir, dokusu ile tanımlayan, sıradışı, olaylı ve akışkan bir kimliğe sahipken; ev, bir korunak ve ikamet eden icin öncelikli tanım alanıdır. Ev öznel bilincin şekillendirdiği alanken, şehir izlenimlerin, düşlerin, kurgu ve gerçekliğin iç içe geçtigi arka bahçedir. Ev’in her parçası ayrı bir duygu uyandırırken, kişinin özgürlüğünü ve kendi ile birebir karşılaşma ve öncelikli aidiyetini oluşturduğu mekandır. Bu ikilik özellikle Gaston Bachelard’ın Mekanın Poetikası başlıklı kitabında derinlemesine incelenmektedir. Bachelard, zamanın aksine mekanın anılar ürettiğini savunur. Deneyim zamana degil mekana, öznenin ilişkide bulunduğu alana göre şekillenir. Bu mekanlarda birinci tekil yaklaşım nasıl üretiliyorsa, mekanın algısının, öznenin deneyiminin ona göre şekillendiğini öne sürer. Canevi’nin Arılar Da Kafein Sever işi kendini ele vermeyen, dışavurduğu yüzeyleri ile ilginç ve bir o kadar da ikircikli alanları birbirine ekleyen bir kurguya sahiptir. Göktan’ın fotoğraflarında ise absürdite ve mizaç ön plana çıkmaktadır. Fotoğrafları ile çok katmanlı kısa hikayeler kurgular, şehri ilişkilerin değiş tokuş edildiği, değerlerin birbirine karşı ve birlikte üretildiği bir oyun alanı olarak üretir. Bu alanlar içinde özneyi yalnız bırakır, tekil ve içinde bulunduğu, içine girdiği alanla tanımlar. Canevi’nin post-yapısal yaklaşımı şehri parçalarına bölüp yeniden üretirken, Göktan o parçaları birbiri ile iç içe sunmayı tercih eder. Usta İşi, 2017 serisi Canevi’nin topladığı şehir izlenimlerini yeniden ürettigi mekanlar olarak tanımlanır. Şehir yüzeylerine yeni katmanlar ekleyerek, bedeninden kopmuş parçaları yeniden yorumlayarak şehre geri katar. Göktan, bir izlenimcinin inceliğinde konusuna yaklaşır, sehir yüzeylerinin olmazsa olmazı telefon numaraları, sehir dokusunun son donemde bir parçası olan tedarikli oyun ve egersiz alanları, yarı terkedilmiş ya da gelişigüzel düzenlenmiş sosyal mekanları imler.

0 536 075 56 83 sergisi iki sanatçının bir şehre,ya da bütün olmayan sehirler grubuna bakışını bir araya getirir. Sonuçta, her mekan, zihinsel bir deneyimdir ve düşler ile hayal edileni, anımsananla hakikati bir araya getirir.

Eng- " 0536 075 56 83: The cell phone number that inspired an exhibition", Kaya Genç, Daily Sabah Newspaper

https://www.dailysabah.com/arts-culture/2017/12/09/0536-075-56-83-the-cell-phone-number-that-inspired-an-exhibition

0536 075 56 83: The cell phone number that inspired an exhibition

BY KAYA GENÇ

ISTANBUL ARTS

DEC 09, 2017 12:00 AM GMT+3
No Image

Krank gallery’s new exhibition ‘0536 075 56 83′ brings together Irmak Canevi’s mixed media pieces and Zeren Göktan’s photographs, and continues until Jan 6

Krank is one of the freshest new galleries in Istanbul. Compact in size and sleek in interior design, the gallery has so far offered a tasteful line of exhibitions: Güneş Terkol, Aslı Çavuşoğlu and Camila Rocha all showed their latest works at this small gallery located on Tomtom Kaptan Street. When I visited it this month, Krank reminded me of Galeri NON, which sadly closed its doors in 2015. The two galleries, in artistic taste and spirit, somehow complement each other.

“0536 075 56 83” is the title of Krank’s new exhibition, and it features some interesting and thought provoking work.

Zeren Göktan, in her unsettling photoset, produces a delicate balance between foregrounds and backgrounds. Her characters present themselves to the camera and stand in stark contrast to the mysterious, dark world that surrounds them.

In “Backyard 3” from 2016, Göktan photographs a girl sitting on a ladder. Surrounded by cactuses, the girl seems vulnerable and yet eager to explore her surroundings. Another work features towers of plastic chairs. Calm, silent trees are in the background. A child sits on top of the tower of chairs – it is a beautiful and yet disturbing image.

“Pursuing the possibility of a new and fictional language in her works, Zeren Göktan evaluates the codes of the society and the culture in which she lives in her artistic practice,” Krank’s curators explain.

“The point of view that she employs in her projects, which have a fictional and sometimes even a spontaneous tone, aims to make visible the conditions in which an individual lives, as well as their problems and sensibilities concerning their era. Göktan’s subjects, in terms of the narrative she delves into, and the scene compositions, gestures and mimics, which she attends to in the finest detail, all originate from the meticulous and scrutinizing component of her identity as an artist.”

Göktan’s work brings to mind famous photographs of Alice Liddell taken by Charles Dodgson, more commonly known as Lewis Carroll, author of “Alice’s Adventures in Wonderland.” Tensions between innocence and a thirst for danger animate Göktan’s work.

In an essay for the exhibition, London-based curator Fatoş Üstek points to how “while the ‘Backyard’ (2017) series includes children and the city’s relationship with games and playing into its frame, the ‘Home’ series portrays other living creatures that live in the city together with their living places. Although Göktan’s photographs have been planned and composed ahead of time, they emanate a sense of being captured as a snapshot.”

Indeed, this snapshot quality of Göktan’s ‘Backyard’ lead the viewer into questioning their compositions. Why has she photographed waste in such a persistent manner? What does the strange tension between nature and slum dwellings in her photographs imply? Has it all been planned and carefully drawn out in advance, or is the image a product of random discovery?

“The phone number ‘0 536 075 56 83’ that gives the exhibition its name, also appears in one of the photographs in Göktan’s Backyard series,” Üstek says. “Inspired by this number, in a sound work that they have produced in collaboration, the two artists present the white noise of the city that they have dreamed of.”

At Krank, visitors can listen to that white noise of the city – a baby cries, someone prepares breakfast and then the city’s noises envelope it all. The audio recording reminded me of “Atom Heart Mother,” a Pink Floyd album whereon the band captures sounds of mundane English life in experimental music. But “0 536 075 56 83” is conceived in a more playful way. Artists have put the number in different parts of Istanbul to invite people to dial it. Those who call the number can hear the audio recording, Krank curators told me, but when I tried calling, the number was disconnected.

Canevi’s mixed media installation, “Caffeine Makes For Busy Bees”, transforms and repurposes waste. His coffee cups, made with way and concrete, resemble modern cities with their state of constant flux.

“The materials used in Irmak Canevi’s work are, in his own words, ‘as unimportant as the artist,'” the curators explain. “On the other hand, what is important is the process of giving them form. Rendering materials to be ordinary in this way means everything can be used in the artistic practice. From this aspect, in the works of the artist we can read a lyrical praise about the way things come together. How and where one element is combined with another is an act that consolidates the holistic evaluation of this montage.”

If this results in what Üstek terms “a diorama of a fictitious city,” Canevi’s “Masters at Work” series further explore links between realities and fictions of the modern metropolis. For that work, Canevi has transformed Istanbul streets and arteries important for him into three dimensional works, again using waste as his material.

“The city that Canevi composes consists solely of surfaces and forms, and bears no trace of the city’s inhabitants,” Üstek notes. And it is perhaps this anti-humanist quality that makes “0536 075 56 83” intriguing and worth visiting.

Tr- "Sessiz Şehir", İstanbul Art News, January, 2018, No:48, Esra Beşiroğlu

Sessiz Şehir

Irmak Canevi ve Zeren Göktan’ın, şehrin terk edilmiş bir alanındaki duvara bırakılan bir mobil telefon numarasıyla isimlendirdikleri ortak sergileri “0 536 075 5683”te kentin sesini kısarak kente dair kendi hikayelerini kurguluyorlar. İhtiyaçların üretimi belirlediği değil, üretim metalarının ihtiyaçları belirlediği halihazırdaki dünya düzeninde kentler bu organizasyonun temel çevresini oluşturur. Ürün çeşitliliğindeki sınırsızlık, bireyin seçim yapma edimini ‘satın alma/almama’ konumundan, var olan seçenekler arasından ‘neyi satın alacağı’ durumunu taşıyarak Adorno’nun tanımladığı biçimiyle ‘sahte ihtiyaçlar’ı ortaya çıkarır. Bu noktada birey neyi satına alacağına karar verirse versin, ortaya koyduğu irade etken değil edilgendir.

Irmak Canevi’nin ‘Krank Art Gallery’deki “0 536 075 56 83” adlı sergide yer alan “Arılar da kafein sever” serisi esasında arıların kafeine olan ilgilerini ortaya çıkaran, gazeteler haber olmuş bir araştırmadan esinlenerek yapılmış. Sanatçı çalışmaları sırasında tükettiği karton kahve bardaklarından insana ve arılara ait temel inşa malzemeleri olan balmumu ve beton kullanarak elde ettiği çiçek formundaki yapıları konstrüktürel parçalarla bir araya getirerek yeni bir petek-kent meydana getirmiş ve kültürünün ayrılmaz bir unsuru haline gelen kahve tüketimini arılarn kafeine olan yönelimleriyle birleştiren ironik bir tasavvur ortaya çıkarmış. Arıların hafızalarını güçlendirerek çiçeklerin kokularını daha uzun süre hatırlamalarına sebep olan bu tüketim tercihi,  kafeine yönelirken asıl amaçladıkları şeyi, daha fazla bal yapabilmeyi, sekteye uğratıyor. Laboratuvar ortamında kendilerini sunulan iki besin, kafein ve şeker arasında tercih yapmak durumunda bırakılan kobay arılar, insanın ihtiyaçlarını ve tüketimleri arasındaki yapay kestirme yolların çıkmazlarını göstermek açısından da bir benzeşim sunuyor.

Dönüşümlü bir malzeme olan kağıt bardaklarla oluşturulan bu yeni yapılar, aynı zamanda tüketimin doğurduğu atık stokunu yeniden üretime sokarak değersizleşmiş olanın yeni bir değere dönüştüğü, kültürlerarası hiyerarşinin göz ardı edildiği kurgusal bir kent tipolojisi oluşturuyor. Canevi’nin diğer serisi ‘Usta İşi’, kenti yansıtan detaylara ait imgelerin işlendiği kolajlardan oluşan bir çalışma. Çeşitli malzemelerin bir araya getirilmesiyle gerçek görüntülerin taklit edildiği bu uygulamaların, şehrin hengamesi içinde dikkatlerden kaçmış ayrıntıları hafızamızın bir köşesinden bulup gün yüzüne çıkarması muhtemel.

Çokluk içinde her şeyin detaya dönüştüğü şehir ortamında bilinç düzeyinde bir algının ilgi alanına girmek bir hayli zorken Canevi kolajlarında, gördüğümüzün farkında bile olmadığımız, hatta görüntü kirliliği olarak niteleyebileceğimiz ayrıntılara izlenme ve dikkati çekme değeri kazandırıyor, bir anlamda onlara sınıf atlatıyor diyebiliriz.

Diğer yandan Zeren Göktan’ın “Arka Bahçe” seçkisindeki fotoğraflarda yer alan çocuklar, kompozisyon içindeki olanakları aşan konumlarıyla hem bir kent içinde hem de çocuk olma durumlarının üstesinden gelerek ilgiyi derhal üzerlerine çekmeyi başarıyorlar. Ulaşamayacakları yükseklikteki yerlerde ya da giremeyecekleri tehlikedeki alanlarda görünürde hiçbir aracı olmaksızın, gökten inmişçesine bulunuşlarının yarattığı uhrevi atmosferle, hafızanın sığındığı fiziksel olmayan mekanların somutlaşmış halini kompoze ediyorlar bir bakıma. İçine doğduğumuz yuvayla yaşamımıza giren mekan, bedenimizi olduğu gibi ruhumuzu da kuşatarak etki alanını çocukluk deneyimlerimizin inşa ettiği bilinçaltına kadar derinleştiriyor.

Göktan’ın mekanları içimizdeki mekanın gerçek mekanlardaki görsel bir tasavvuru bir anlamda. Sanatçının “Yuva” serisinde yer alan, dalların budanmasıyla ortaya çıkmış kuş yuvaları gibi bu mekanlar da bilinçaltının derinliklerinden yüzeye süzülmüş izlenimi veriyor. Arka bahçenin bu yuvada çocukların hakimiyetlerini sürdürebildikleri tek yer olması, fotoğraflarda görülen tepeden bakma durumunu ve göksel atmosferi de anlamlı kılıyor. Arka bahçe, dış dünyayla ilk karşılaşma alanı hem yuvanın korunaklı bir parçası hem de dışarıya ait olma durumuyla çocukluk düşleri ve yetişkinlik deneyimleri arasında bir geçit oluştururken, bir merdivenin ya da korkuluğun sağladığı görüş hakimiyeti çocukluğa hem keşfetme hem de fethetme olanağı sağlayabilir.

Göktan’ın fotoğraf çalışması “Arka Bahçe 1”, gecekonduların önünde yükselen yeni konutların varlığıyla tam bir ‘kentsel dönüşüm’ imgesi sunuyor. Yeni, büyük yapıların eski, küçük olanları iteleyerek yerleşim alanı dışına atmak istediklerine dair bir alegori oluşturan bu imgede küçük ve bakımsız gecekondular arka bahçeye yığılmış hurdalar gibi nihai sonunu bekler durumda. Kompozisyonun merkezinde yer alan, kasası kullanılmış eşyalarla dolu hurdacı kamyonu, etrafında olup biteni anlatması için bilinçli olarak bırakılmış bir tanık gibi bu dönüşüm işleminden geriye kalan kanıtları topluyor. Kamyon kapağına bıraktığı telefon numarası ise arandığında dinlenebilecek bir ses kaydı ile işlevsel olarak sergiye dahil edilmiş. Kayıt, sergi mekanındaki kulaklıklar aracılığıyla da Göktan ve Canevi’nin sesini kıstığı kente sesini geri veriyor. Çalışan makinelerin sesleri arasına karışmış oynayan çocuk sesleri insanı bir nebze yatıştırıyor olsa da, çoğunlukla maruz kaldığımız ses cangılı içinde sesini açıp kapayabileceğimiz bir kent fikri oldukça cazip geliyor doğrusu. Sergiyi 6 Ocak’a kadar Krank Art Gallery’de görme imkanı var.

Latest News

  • ‘Deep Blue’, Photography Series in the group exhibition,”Günümüzde her şey bir fotoğrafta sona ermek için vardır.” @arkkültürFebruary 19, 2025 - 3:13 pm
  • ‘Deep Blue’, Photograhy Series, Art Weeks İstanbul, Pilot GalleryOctober 1, 2024 - 9:50 am
  • ‘Deep Blue’, Photograhy Series, in the group exhibition ‘Body Fragments’ @pilotgaleriSeptember 9, 2024 - 10:17 am

About Zeren Goktan

Zeren Göktan is a Turkish contemporary artist born in Ankara 1975. She lives and works in Istanbul. She is renowned for her practice in photography, installation, and video.

Categories

  • Artist Talks
  • Interviews
  • Panels
  • Press Releases
  • Reviews
  • Video

Instagram

© Zeren Göktan - - Design - Zeyn Digital Agency
La Chute – 2017 Your Night My Day – 2013
Scroll to top